De weg kwijt in het historische centrum van Zell am See

Een exclusieve rondleiding door Zell am See! Misschien iets voor volgend seizoen? 

Zo op het eerste gezicht lijkt Zell am See en typisch Oostenrijks dorpje. Gelegen aan een meertje en omgeven door glooiende bergen met besneeuwde toppen.  Al sinds de bronstijd leven er boeren op de vruchtbare grond in de omgeving. Toen Zell am See (toen nog Zell im Pinzgau geheten) in 1357 marktrechten kreeg werd het centrale plein, de belangrijkste ontmoetingsplek voor lokale landbouwers en ambachtlui.  Zell am See heeft in de eeuwen daarna een rijke stedelijke geschiedenis opgebouwd. Samen met Silvana, een medewerkster van de lokale VVV, ontdek ik de mooiste plekjes van het historische centrum.

Silvana weet me te vertellen dat Zell am See een belangrijke rol heeft gespeeld in de handel tussen het zuiden en noorden van Europa. Na de toekenning van de marktrechten groeide Zell im Pinzgau uit tot een waar knooppunt. Vele waren passeerden het dorp. Producten uit het Middellandse Zeegebied werden geruild met die uit Noord-Europa. Het dorp kreeg de eerste herbergen en drinkerijen, later kwamen daar opslag- en administratiepanden bij. “De constructies waren grotendeels van hout waardoor er van deze bouwwerken helaas weinig meer over is”, zegt Silvana.

Het oudste gebouw  is het prachtige Schloss Rosenberg. In 1577 werd begonnen met de bouw van het slot. Eerst diende het als woonvertrek en later zijn er door verbouwingen onder andere een bierbrouwer en een school in gehuisvest geweest. Tegenwoordig staat Schloss Rosenberg middenin het centrum van Zell am See en dient het als vertrekpunt van mijn privé toer van Silvana. Het slot doet sinds 1970 dienst als gemeentehuis van Zell am See en in 2009 is het gebouw voor 800.000 euro gerenoveerd. Het is zonder twijfel één van de mooiste bouwwerken van de stad.

We steken de hoofdstraat (Brucker Bundesstrasse) over en Silvana wijst direct naar het volgende gebouw. Ze doelt op Hotel Neue Post. “Vroeger bevond zich hier Gasthaus Bräu, hier begon de Oostenrijkse opstand tegen het Franse rijk van Napoleon”. Blijkbaar zijn in het toenmalige gasthuis (in het jaar 1800) afspraken gemaakt door lokale bestuurders. Hier werden plannen gesmeed om de Franse vijand buiten de deur te houden. Deze conventie bleek doorslaggevend voor de zelfstandigheid van het prinsaartsbisdom Salzburg (waar Zell im Pinzgau toen onder viel). “Uiteindelijk is het prinsaartsdom in 1816 opgegaan in het Keizerrijk Oostenrijk”, licht Silvana toe.

Bergafwaarts lopen we in zuidelijke richting over de Brucker Bundesstrasse. We passeren de VVV en slaan net voorbij het politiebureau linksaf. Je loopt dan als het ware tegen het treinstation van Zell am See aan. Al sinds 1898 is Zell am See aangesloten op het spoornetwerk van Salzburg. “De eerste treinen reden van Salzburg via Zell am See naar Krimml in het westen. Oorspronkelijk wilde men dit spoor verlengen richting Gerlos en het Zillertal”, vertelt Silvana. Dit is echter tot op heden niet gebeurd.

We kunnen onder het spoor lopen richting het meer. Langs de zuidwest kant is na de opening van de Schmittentunnel in 1996 een park aangelegd. Je kunt nu in alle rust van Schüttdorf naar Zell am See wandelen. Dat doen wij dus ook. We lopen in noordelijke richting, langs het spoor, naar het Grand Hotel van Zell am See. Silvana geeft aan dat ook dit een markant gebouw is in de geschiedenis van de stad. Het hotel is alweer 120 jaar oud en de sneeuwwitte gevel steekt prachtig af tegen het naastgelegen meer.

Loop je verder naar het westen (over de Seegasse) dan sta je middenin het historische centrum. Aan de Seegasse zijn de meeste restaurants en kroegen maar het echte hoogtepunt van de stad zie je als je bij de eerste kruising linksaf slaat. Je loopt door het autovrije gedeelte van Zell am See en na 100 meter zie je de impossante Stadtplatz. Alle middeleeuwse gebouwen grenzen aan dit plein en het is van oudsher het centrum van Zell.

De St Hippolyt kerk uit 1514 heeft de meeste historie. Hier vind je meerdere kunstschatten, een crypte en een machtige toren van 36 meter hoog. Tegenover de St Hippolyt kerk (en de Vogttoren) staat het districtshuis van Zell am See. Hoewel het gebouw uit midden 19^e eeuw stamt, het heeft wel een middeleeuwse uitstraling. De bestrating is majestueus en de fontein wekt de indruk dat het water nog uit een put moet komen.

Wij lopen terug over de Kirchgasse en het valt me op dat de lokale bevolking voornamelijk buiten leeft. Overal hangen luifels en zitten toeristen met Zell am Seeërs (is dat een woord?) op terrasjes. Samen met Silvana neem ik plaats op het terras van discotheek Diele. Dat klinkt spannender dan het is. Voor 22.00 uur kun je hier prima terecht voor een ontspannen drankje. Wij bestellen een Jägertee (met Stroh rum) en trekken een fleecekleedje over onze benen. Niet wetende dat het de inleiding is voor een legendarisch avondje stappen..